Sấy thăng hoa là quá trình làm khô sản phẩm đã được cấp đông trong điều kiện chân không. Ở điều kiện này, khi gia nhiệt thì nước sẽ thăng hoa trực tiếp từ dạng rắn (băng) sang dạng khí. Điều này giúp cho sản phẩm sau khi tách ẩm vẫn giữ được nguyên hình dạng, màu sắc, mùi vị, dưỡng chất.
1. ĐỊNH NGHĨA VỀ SẤY THĂNG HOA CHÂN KHÔNG
Sấy thăng hoa là quá trình làm khô sản phẩm đã được cấp đông trong điều kiện chân không. Ở điều kiện này, khi gia nhiệt thì nước sẽ thăng hoa trực tiếp từ dạng rắn (băng) sang dạng khí. Điều này giúp cho sản phẩm sau khi tách ẩm vẫn giữ được nguyên hình dạng, màu sắc, mùi vị, dưỡng chất.
2. NGUYÊN LÝ SẤY THĂNG HOA CHÂN KHÔNG
2.1 Sơ đồ cân bằng pha của nước
Công nghệ sấy thăng hoa được sử dụng để làm khô các vật liệu ướt rắn trong sản xuất, thường là để loại bỏ độ ẩm khỏi vật liệu. Vì vậy, để hiểu nguyên lý đông khô chân không, trước tiên bạn phải hiểu các tính chất vật lý liên quan của nước.
2.2 Nguyên lý sấy thăng hoa
Sấy thăng hoa trước tiên là đóng băng vật liệu ướt rắn dưới "điểm ba", để độ ẩm trong vật liệu ướt trở nên rắn chắc (nước đá) sau đó làm nóng nó trong môi trường chân không, để băng trực tiếp thăng hoa thành hơi nước và thoát ra ngoài; và liên tục Hơi nước bị loại bỏ, khiến vật liệu bị mất nước và khô. Ngay lập tức:
3. CÁC ƯU ĐIỂM CỦA SẤY THĂNG HOA CHÂN KHÔNG:
Vì quá trình sấy diễn ra trong điều kiện chân không, hệ thống có mức oxy rất thấp, điều này giúp ức chế sự phát triển của vi sinh vật và bảo vệ tốt hơn các vật liệu dễ bị oxy hóa. Do quá trình sấy diễn ra dưới nhiệt độ đông lạnh, nước trong vật liệu được thăng hoa trực tiếp thành hơi nước và bị loại bỏ, do đó một số thành phần dễ bay hơi hoặc chất dinh dưỡng trong vật liệu mất đi rất ít.
Phương pháp này phù hợp với việc sấy các sản phẩm sinh hóa hoặc thực phẩm.
Sấy thăng hoa chân không được thực hiện ở nhiệt độ thấp (dưới điểm đông của nước), rất phù hợp cho việc sấy các chất nhạy cảm với nhiệt. Ví dụ: đối với protein, vi sinh vật, v.v., việc sử dụng sấy thăng hoa chân không sẽ không gây biến tính hay mất hoạt tính sinh học. Do đó, phương pháp này được ứng dụng rộng rãi trong y học.
Trong quá trình sấy thăng hoa chân không, khoảng 95%-99% nước trong vật liệu có thể được loại bỏ, giúp sản phẩm sau khi sấy không bị co lại, không dễ bị hỏng và giữ được cấu trúc của vật liệu (sợi dinh dưỡng và các thành phần rắn). Khi thêm nước vào, sản phẩm có thể nhanh chóng tái hydrat hóa và phục hồi lại trạng thái ban đầu. Vì vậy, thực phẩm sản xuất bằng phương pháp sấy thăng hoa chân không gần giống với hương vị của thực phẩm tươi mới hơn.
4. PHẠM VI ỨNG DỤNG CỦA CÔNG NGHỆ SẤY THĂNG HOA CHÂN KHÔNG
Hiện nay, cùng với sự phát triển của công nghệ sấy thăng hoa quốc tế, nước ta cũng đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc ứng dụng thiết bị và công nghệ sấy thăng hoa. Công nghệ sấy thăng hoa đã được áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực cuộc sống hàng ngày cũng như sản xuất công nghiệp.
◆Trong lĩnh vực chế phẩm sinh học: sấy thăng hoa chân không vắc-xin, chế phẩm chẩn đoán, sản phẩm huyết thanh, mẫu động vật, v.v.
◆Trong ngành dược phẩm: sấy thăng hoa chân không kháng sinh, vitamin, enzyme, chế phẩm máu, v.v.
◆Trong ngành hóa chất: đông khô chất xúc tác, thực phẩm chức năng, đồ thủ công, sách, v.v.
◆Trong ngành thực phẩm: sấy thăng hoa chân không trái cây, rau củ, nước trái cây, sản phẩm từ hải sản, thực phẩm cho thú cưng, cà phê hòa tan, món ăn nhanh, thực phẩm giải trí, v.v. Ứng dụng của công nghệ sấy thăng hoa chân không chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng các loại sản phẩm, thực phẩm và kéo dài thời gian bảo quản của chúng, nhằm đảm bảo tuổi thọ và giá trị kinh tế của thực phẩm và sản phẩm